Mənim Füzulim Mənim  Azərbaycanım-Rayonun sahəsi 1386 kvadrat kilometr, Əhalisi isə 136 min nəfərdən çoxdur. Əhalinin bir hissəsi yaşayış məntəqələri işğal edildiyindən müvəqqəti olaraq Bakıda və respublikanın digər rayonlarında məskunlaşıb.Füzuli rayonu Qarabağ dağ silsiləsinin cənub şərq ətəklərindən Araz çayına qədər maili düzənlik və alçaq  sahələri əhatə edir. O, Cəbrayıl, Xocavənd, Ağcabədi, Beyləqan rayonları və Araz çayı boyunca İranla həmsərhəddir.Füzuli şəhərinin əsası 1827-ci ildə qoyulub və ilk adı Qarabulaq olub. Daha sonra Qaryagin qəzası adlanıb. Rayonu 8 avqust 1930-cu ildə təşkil olunub və Qaryagin adlandırılmışdır.1959-cu ilin aprelində böyük Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin anadan olmasının 400 illiyi şərəfinə Qaryagin rayonunun adı dəyişərək Füzuli rayonu adlandırılıb.Rayon ərazisindən  axan Quruçay, Köndələnçay, Qozluçay, Çərəkən çayları Araz hövzəsinin çaylarıdır.Məhsuldarlıq baxımından kənd təsərrüfatına yararlı boz, şabalıdı, boz-qəhvəyi kimi torpaq sahələri var.Hazırda Füzuli rayonunun 22 yaşayış məntəqəsi Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarəti altındadır. Bu yaşayış məntəqələri əsasən Arazboyunda – İranla sərhəddə yerləşir və bu yaşayış məntəqələrində ümumilikdə 55 min nəfərdən artıq əhali yaşayır.

My Fuzuli My Azerbaijan-In the year 1993, 6 districts of Azerbaijan were occupied by the Armenian armed gangs: Kelbajar, Aghdam, Jabrail, Fizuli, Gubadli, and Zangilan. The Later three were occupied in August of the same year Fizuli is one of the biggest agricultural districts of the Republic. Its territory makes 1386 square kilometers, population by the time of the occupation made around 100 thousand people.The town was renamed Fizuli in 1959 on the occasion of the 400th birthday anniversary of poet Muhammed Fizuli.There were several industrial and construction enterprises and quarry operating in the district. Fizuli farmers worked in soil tilling, viticulture, cattle breeding, silk worm breeding and cotton-growing.There were 70 libraries, 20 cultural houses, 45 clubs, people’s and state drama theatre, 13 hospitals, 2 museums, stadiums, 65 state farms, and collective-farms, 12 farmer farms in Fizuli.The Museum’s unique rarities pertaining to the Paleolithic include a detail of a jaw of the Asykhan thropos who lived 300-350 thousand years ago, which was discovered in 1968 in the Asykh cave near Fizuli.Fertile and beautiful natures of Fizuli district were rich with historical monuments as well.

Мой Фузули Мой Азербайджан-Карабахская горная цепь окружает склоны юго – восточной равнины и низменности вокруг реки Араз. Он граничит с Джебраилом, Ходжавендом, Агджебеди, Бейлаганом и вдоль реки Араз с Ираном.Район был основан в 1827-м году и раньше он назывался Гарабулаг, а 8 августа 1930 года получил статус «район» и назвали его Гарягин.В 1959-м году, в честь 400-летия великого поэта Мухаммеда Физули Гарягин был переименован и назван Физули.Площадь Физулинского района 1386 кв.м, а население примерно составляет 105 тысяч человек. В районе был один город, 1 поселок городского типа,75 деревень и других жилых объектов. Реки Гуручай, Кёндялянчай, Гозлучай, Черакен притоки реки Араз.В освобожденной от оккупации части было 13 поселков и 20 деревень. 2 из поселков были освобождены и там были размещены беженцы.В Физули почва пригодная для сельского хозяйства. В районе было развито хлеборобство, животноводство, виноградарство, овцеводство, шелкопрядство.

Tarixi haqqında qısa məlumat-Respublikamızın iri yaşayış məntəqələrindən olan Fuzuli rayonu 1827-ci ildə yaranmışdır. Həmin vaxtdan formalaşmış və Qarabulaq adlanan yaşayış məntəqəsinin əsasında 1930-cu ildə rayon təşkil olunmuş və Qaryagin rayonu adlandırılmışdır. Rayonun mərkəzi Qaryagin qəsəbəsi olmaqla Qozlucayboyu, Kondələnboyu, Arazboyu və Fuzuli – Ağdam magistral yolunun hər iki ətrafında olan kəndləri əhatə etmişdir.1959-cu ildə boyuk şair Məhəmməd Fuzulinin anadan olmasının 400 illiyi şərəfinə Qaryagin rayonunun adı dəyişilmiş və Fuzuli rayonu adlandırılmışdır.Rayonun sahəsi 1386 kvadrat km, əhalisi isə 105 min nəfərdir.İşğaldan əvvəl rayonda 1 şəhər, 1 qəsəbə, 78 kənd vardı. Ən iri yaşayış məntəqələri Fuzuli şəhəri, şəhər tipli Horadiz qəsəbəsi, Boyuk Bəhmənli, Horadiz və Qacar kəndləridir.Hazırda rayonun işğalından azad olunmuş ərazisində 13 qəsəbə və 22 kənd vardır. Qəsəbələrdən 12-i Respublika Prezidentinin 7 sentyabr 2001-ci il tarixli 577 saylı və 13 may 2002-ci il tarixli 700 saylı Fərmanları ilə Dovlət Neft Fondundan ayrılmış vəsait hesabına işğaldan azad olunmuş ərazidə məcburi kockun ailələri ucun yeni qəsəbə salınmışdır.

Краткая история-Физулинский район, являющийся одним из крупнейших жилых пунктов нашей республики, был образован в 1827 году. В1930 году здесь на основе сформировавшегося к тому времени жилого пункта Гарабулаг был создан район, который сначала назывался “Гарйагин”. Центром района являлся поселок Гарйагин, район охватывал села Гозлучайбою, Кенделенбою, Аразбою и Физули-Агдамскую магистральную дорогу.В 1959 году в честь 400 летнего юбилея со дня рождения великого поэта Мухаммеда Физули название района Гарйагин переименовали на Физули.Площадь района равна 1386 квадратных км, население – 105 тысяч человек.До оккупации в районе располагался 1 город, 1 поселок, 78 сел. Самыми крупными жилыми пунктами являются город Физули, поселок городского типа Хорадиз, села Беюк Бахманлы, Хорадиз, Гаджар и другие.Сегодня на освобожденной территории находится 13 поселков и 22 деревни. По Указам Президента Республики №577 от 7 сентября 2001 года и №700 от 13 мая 2002 года на средства из Государственного Нефтяного Фонда на территории 12 освобожденных из оккупации поселков были построены новые поселки для семей вынужденных переселенцев.

Azıx Mağarası-Füzuli şəhərinin 17 kilometrliyində Quruçay dərəsinin sol sahilində Tuğ çökəkliyində yerləşən Azıx və Tağlar mağarası tarixi abidələri ermənilər tərəfindən dağıdılıb. Qeyd edək ki, işğal zonasında olan Füzuli rayonu ərazisində  yerləşən Azıx və Tağlar abidələri qədim dövrün mədəni abidələri kimi YUNESKO-nun siyahısına düşüb. Azıx paleolit düşərgəsində aşkar olunmuş maddi-mədəniyyət nümunələri 1981-ci il dekabrın 8-də Fransada Parisin İnsan müzeyində “Avorpanın ilk sakinləri” adlı sərgidə nümayiş etdirilib. Azıx və Tağlardan başqa, Füzuli rayonu ərazisində yerləşən, tunc dövrünə aid olan Qaraköpəktəpə, Meynətəpə və başqa tarixi abidələr də yararsız hala salınıb.Azərbaycan Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutunun Paleolit arxeoloji ekspedisiyası Məmmədəli Hüseynovun rəhbərliyi altında 1960 – 1986-cı illərin iyun-iyul aylarında Azıx paleolit düşərgəsində kompleks şəkildə arxeoloji qazıntı işləri aparmışdır. Aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı düşərgənin çöküntülərində 10 arxeoloji təbəqə qeydə alınıb tədqiq olunmuşdur. DüşərgəninI-II təbəqələrində aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı orta əsrlər, tunc və eneolit dövrlərinə aid maddi mədəniyyət qalıqları;III təbəqədə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı mustye mədəniyyətinə aid maddi mədəniyyət qalıqları,